O Carballo de Conxo e a obra de Rosalía de Castro

 Seguramente xa sabedes que "O Carballo de Conxo" do veciño concello de Santiago é a árbore seleccionada por España por votación popular  para presentarse candidata a ÁRBORE EUROPEA DO ANO. Ten máis de 250 anos, uns 30 metros de altura e case 4 de perímetro. 

 Desexamos que, cos nosos votos, o carballo de Conxo sexa elexido como Árbore Europea do Ano, 🌳

 

😕 Podedes preguntarvos cal é a relación desta árbore coa literatura...   

 Pois imos facer un chisco de Historia: o carballo de Conxo é un dos poucos que quedan desa idade e envergadura no entorno de Santiago xa que quedou protexido durante anos nos xardíns privados do antigo Manicomio. A maioría dos outros desapareceron queimados ou talados para empregar nas numerosas curtidurías que nos séculos XVIII e XIX rodeaban a capital e que os empregaban polo tanino para conservar as peles de animais.

👉E aquí ven a relación: ademáis dos anos e o tamaño, outro dos valores engadidos deste carballo é o cultural. No século XIX celebrouse a carón del o histórico Banquete Democrático de Conxo "organizado por estudiantes universitarios (entre eles o poeta romántico Aurelio Aguirre)  onde os xoves estudantes quixeron servila mesa a artesáns e obreiros, como símbolo revolucionario de igualdade, liberdade e fraternidade, os valores democráticos recibidos da Revolución Francesa". Ante eles e cerca do carballo  fixo o poeta o seu famoso Brindis (nas imaxes)

O monte de Conxo tamén inspirou a Rosalía de Castro, quen criticou a tala destas árbores no poema titulado “Los robles”, do seu libro "En las orillas del Sar" (1884). Os seus textos en defensa da naturaleza son hoxe en día unhas das primeiras proclamas ecoloxistas e de loita polas árbores e o medio natural levadas a cabo en España. 👏👏👏

 Así que xa sabedes: LEDE E VOTADE!👍👍👍

 

 (European Tree of the Year)Bosques Sin Fronteiras, convoca o Premio Árbol Nacional e Europeo do Año, dirixidos a significar e valorar árbores que por diversas características son merecedores dun recoñecemento e respeto social. Busca a elección daqueles exemplares cos que as persoas establecen especiais relacións afectivas e que son "Testigos da historia, do clima e do respeto dos pobos"

LETRAS, NÚMEROS, IMAXES E UN NENO NA PRAIA…

"rapaces na praia" de J.Sorolla

   Comezamos un novo curso rodeados como sempre de letras e números:  1 novo equipo directivo,  porcentaxes, axustes de horarios, recortes de mestres … un curso con 640 nenos, 75 deles nas clases de 3 anos, 75 iniciandose en primaria, outros 70 que marcharon para o instituto… Facemos números para mercar  roupa nova,  materiais, mochilas, ordenadores…

   Letras, números… e tamén  imaxes  que sacuden conciencias… A mín, como a todos, deixoume sen fala  1 neno na praia (...igual que os nosos pequenos) que xa non poderá coller as súas primeiras cores… 1 neno que debería estar xogando como os que pintou Sorolla...

    Fálase agora de cuotas, pero son persoas, 17.000 que vai acoller o noso país, un reparto frío feito nas mesas dos políticos, pero son millóns os desprazados, son millóns os que non teñen casa, escola, comida, seguridade… millóns de pais e nais que acuden a nós fuxindo da barbarie… buscando o mellor para os seus nenos, un refuxio.

 E polo medio  as teorías: dín que os nosos nenos non deberían estar expostos a esas duras  imaxes , que se poden traumar, que o que teñen que facer é disfrutar. Igual sí…Ou non…Non podemos pechar os ollos diante de esos ollos que nos miran desde o outro lado da pantalla... Porque podían ser os nosos a través do espello…

   Tamén eles tiñan unha familia,  unha casa, unha  escola, unha biblioteca, un conto favorito para durmir… E os nosos nenos deben saber a sorte que teñen por nacer deste lado do mundo no que os malos son o lobo de Carapuchiña e as bruxas do conto, no que, si choran, mamá é papá non van ter mais medo que eles polo que lles poida pasar… no que correr só é para seguir detrás dunha pelota ou ao pilla pilla… e non para salvar a vida ou coller un bocadillo que che tiran polo aire.

     Ensinámoslles a sumar e a multiplicar,  pero o mundo tamén  resta e divide…  Mentras os nosos alumnos debuxan mapas na clase de coñecemento, outros nenos atopan  fronteiras de aramio, fronteiras debuxadas para separarnos…  Fronteiras entre o norte e o sur, o este e o oeste, o  1º mundo e o 3º mundo… Máis números... Cando en realidade só temos un mundo e todos estamos xuntos nel…

Así que imos contar (e cambiar) o conto: “Fai uns días un neno chegou á praia… 

INFANCIAS ROUBADAS...

      Cando estaba preparando imaxes para traballar a paz cos máis pequenos, escollín o cadro  "Nena con Pomba" de Picasso e entón veume á cabeza unha foto que vín na rede, "Outro Neno con un Paxaro nas Máns". Non me importa se ten truco, se o ángulo escollido e este ou aquel, nin quen a fixo nin onde, nin baixo que bandeira ou deus... A imaxe é tremenda... e apartándome un chisco da dozura da imaxe de Picasso, escollín unhas cuantas máis (non é preciso buscar moito, hai montóns delas). E sin poñer as máis terribles e explícitas, que estamos acostumados a ver a diario e que xa parece que nos resbalan por cotiás, fixen esta montaxe que vos poño abaixo.

       Para recordar a esos outros nenos que pasan fame, sede, que teñen que traballar, que son vitimas das guerras... e as veces tamén verdugos, que perden as súas familias, sin  casas e escolas, explotados sexualmente, desarraigados en campamentos nos que, desprotexidos, volven ser vitimas dos que terían que protexelos... Son vitimas de guerras de intereses, relixiosas, económicas, territoriais... Guerras que non entenden,  pero que pasan a diario, ocupando 5 minutos nos telexornais ou unha escueta  reseña nos periódicos...

    

    Cando abrades a presentación, cambiade a perspectiva: poñédelle os ollos dos nenos que temos a carón. Poñede os vosos propios ollos. Porqué eles sí... e nós non?

O neno do paxaro...   e a nena da pomba de Picasso

Según a Declaración de Xinebra: "A Humanidade debe darlle aos nenos o mellor de si mesma"

 Os dereitos dos nenos:

MALALA: UNHA HISTORIA DE MEDO E VALOR.

     Estamos no Samaín, no tempo dos medos, e esta que vos vou contar  é unha historia de medo: o medo que algunha xente lle ten a deixar que outros pensen pola súa conta,  o medo á cultura... o medo á liberdade. 

        Tamén é unha historia de valor, a historia de Malala Yusafzai ( ملاله یوسفزۍ) unha nena pakistaní de 14 anos que se atreveu a escribir un blogue contando a vida  no seu pobo,  onde os talibáns lle teñen prohibido ás nenas ir a escola....

        En octubre, cando voltaba da escola para casa con unhas amigas, Malala foi tiroteada por un talibán ... precisamente na cabeza, o instrumento que ela usa para loitar polo seu dereito a pensar e polo dereito a educación das nenas. A pesar das tremendas feridas, Malala non morreu e estase a recuperar lentamente nun hospital inglés, aínda que terá que ser operada moitas veces.

          

         Esperemos que a loita de Malala, o seu valor e coraxe, nos faga máis concientes da sorte que temos de nacer onde nacemos e  das oportunidades das que disfrutamos, xa que calquera de nós podía ser Malala. E por eso mismo temos a obriga de apoiar e axudar aos demais a alcanzar os plenos dereitos como persoas.

                                                   

                                                       PENSAR  NON  É  UN  DELITO !

                                           TER  DEREITO  A  APRENDER  TAMPOUCO!



 escolas de nenas con todo o material de que dispoñen...



Un pobo que non pode aprender a pensar será un pobo sometido. 

   Un libro pode ser unha arma moi poderosa: unha arma contra a ignorancia e a escravitude. 

       Por eso temos que encher as nosas cabezas de armas contra a ignorancia...

          Os ignorantes e intransixentes ténenlle tanto medo a unha nena de 14 anos que lle pegaron un tiro! 

                Si Malala pode, todos podemos!




unha escola de nenas
bombardeada polos talibáns

 

Malala cando foi tiroteada




DÍA DO LIBRO

     Como sabedes hoxe 23 de abril celébrase en todo  o mundo o DÍA DO LIBRO .  Para coñecer máis detalles sobre a orixe desta conmemoración podedes picar neste enlace . Entrade tamén na páxina HISTORIAS DE LIBROS   deste mesmo blog e veredes material sobre a orixe da escrita ao longo da historia, os distintos materiais empregados e as diferentes partes dos libros.

     Ademáis hoxe temos pensado montar a exposición sobre as portadas dos libros que estamos a elaborar desde a semana pasada.

Aqui vos transcribo a Mensaxe da Directora Xeral da Unesco con motivo do Día Mundial do Libro

   "Nuestra relación con el libro determina en gran medida nuestra relación con la cultura. El 23 abril, con motivo del Día Mundial del Libro y del Derecho de Autor, la UNESCO exhorta a movilizarse en torno al libro y a apoyar a quienes de él viven y lo hacen vivir.     Rollo de papiro o Códex, manuscrito, impreso o tableta digital, el libro ha cambiado cientos de veces de apariencia. Pero sea cual sea el medio empleado, el libro materializa las ideas y los valores que los hombres y mujeres consideran dignos de transmitirse. Es un valioso instrumento de intercambio del saber, de entendimiento mutuo y de apertura a los demás y al mundo.

      La UNESCO desea dotar a cada persona de los medios necesarios para tener acceso a este formidable potencial. Este esfuerzo comienza en la escuela, por una lucha resuelta contra el analfabetismo de niños y adultos y prosigue con el fortalecimiento de las políticas culturales. Sin una educación de calidad, las páginas de los libros permanecen en silencio. Los libros no suelen funcionar solos: llevan a leer otros libros que, a su vez, revelan otras riquezas. Sin un acceso equitativo al contenido y a los recursos de las bibliotecas, sean éstas materiales o virtuales, la fuerza de los libros se debilita y su diversidad se agota. Esta cadena del libro reposa en equilibrios precarios y requiere una vigilancia activa y medios de apoyo. Ejemplo de ello es la aplicación de las convenciones de la UNESCO y, en particular, la que se ocupa de la promoción de la diversidad de las expresiones culturales.

       En 2012 el Día Mundial del Libro y del Derecho de Autor estará consagrado a la traducción. Celebramos el 80º aniversario del Index Translationum, repertorio mundial de las traducciones, que administra la UNESCO. Es una extraordinaria herramienta de difusión y seguimiento de los flujos culturales mundiales. Ante el aumento de las publicaciones los Estados Miembros deben aunar sus fuerzas para que este instrumento único sea más completo, más eficaz y más abierto. La traducción es el primer paso hacia el acercamiento de los pueblos; es también una experiencia de "desensimismamiento" que enseña la diversidad y el diálogo. La traducción es uno de los motores de nuestra diversidad creadora que enriquece cada idioma al ponerlo en contacto con todos los demás.

       Nuestro mundo necesita comprender la diversidad de las culturas y forjar en la mente de cada hombre y de cada mujer competencias interculturales mucho más fuertes. Las necesitamos para vivir juntos en sociedades heterogéneas, para hacer frente juntos a los desafíos que nos son comunes. El 23 de abril la UNESCO promueve la ceremonia de celebración del Día Mundial del Libro y del Derecho de Autor en Ereván (Armenia), capital mundial del libro en 2012. En este día insto a todos los asociados de la UNESCO en las universidades, las Cátedras y las Escuelas Asociadas, a recordar que los libros son una oportunidad y una fuerza que deben ponerse en manos de todos."

Irina Bokova

Ante a previsible retirada de formadores específicos no ámbito das bibliotecas escolares no  Servizo de Formación do Profesorado, no Centro Autonómico de Formación e Innovación e nos centros de formación e recursos dependentes da Dirección Xeral de Educación, Formación Profesional e Innovación Educativa, segundo o borrador da orde que convocará concurso público de méritos para cubrir postos de persoas directoras e asesoras nestes centros queremos manifestar o seguinte:

A insoportable levedade das bibliotecas escolares galegas

Hai proxectos que nacen marcados pola vulnerabilidade e a razón desta circunstancia non ten nada que ver coa falta de rigor ou a pouca entrega das persoas que os poñen en marcha. Máis ben ten que ver co feito de que nacen destinados a nadar contra corrente. Con todo, esa é a principal razón da súa existencia: xorden porque responden a unha necesidade non satisfeita pero compartida por un número crecente  de persoas que senten que é posible compartir e facer viable o proxecto xuntos. Así naceu o movemento que cristalizou na  iniciativa que todos coñecemos como PLAMBE. De xeito que dende hai algúns anos,  esa iniciativa levou o mellor da creatividade e o esforzo de moitos docentes que xenerosamente regalaron o seu tempo e a súa capacidade de formar equipos e ilusionar a outros docentes  en centros e centros de toda a nosa comunidade. Xuntos aprendemos a ser rigorosos e esixentes nos nosos proxectos, a crear espazos de aprendizaxe colaborativo, de cambios de estratexia, de achegamento ás novas tecnoloxías, de racionalización na xestión da información. Que ninguén se equivoque: os responsables das bibliotecas escolares non son  seres evanescentes perdidos en vanas quimeras que tentan “roubar” horas a materias “importantes” para que o alumnado esmoreza entre mundos de ficción. Nada máis lonxe da realidade. Nun centro onde hai un equipo que xestiona a biblioteca de forma eficaz nótase. Os fondos adquírense con criterio, establécense acordos para xestionar a información, créanse espazos de colaboración e docencia compartida. Non é doado porque a maquinaria educativa ten unhas inercias difíciles de combater. A pesar de todo, estes docentes fórmanse e exercen a súa dura misión en horas non retribuídas, roubadas ás súas familias, ao descanso, ao lecer. Fomos coordinados con rigor e seriedade pola Asesoría de Bibliotecas Escolares pero sempre nos faltou o marco legal axeitado. A nosa misión é dura porque queda moito por definir. Na nosa inxenuidade e boa fe esperabamos conseguir progresivamente tempos e formación para seguir mellorando na nosa función se demostrabamos que eramos rigorosos e eficaces. Os nosos méritos como colectivo son dabondo coñecidos polos nosos gobernantes e acreditados por diferentes administracións e ámbitos a nivel estatal. *Os numerosos e constantes premios anuais* de boas prácticas concedidos polo Ministerio de Educación y Ciencia non caeron do ceo. Durante todos estes anos a formación recibida foi fundamental para levar a cabo actuacións rigorosas e enfocadas na dirección correcta.

Sabemos das cuantiosas axudas que a Dirección Xeral de Educación, Formación Profesional e Innovación Educativa, destina a outros proxectos, dos  incentivos para a elaboración de contidos dixitais por parte das empresas editoriais, entre outras iniciativas. Non sería tamén interesante fomentar a produción de materiais propios e promover desde cada  centro a estandarización de procedementos que axuden a xestionar a información entre o noso alumnado sen confiar todo a eses materiais externos que proceden da industria editorial, por valiosos que poidan ser? Por que non seguir aproveitando a experiencia e valía dos equipos das bibliotecas escolares nestes cometidos?. O noso empeño sempre foi crear nos centros pequenos focos que tentan estender esas boas prácticas de innovación e excelencia. Non entendemos este novo e repentino  xiro na política de formación desta Dirección Xeral. Non nos parece xusto posto que, podemos dicir honestamente que, pola nosa banda, cumprimos con fartura. Ao desmantelar as estruturas que nos sosteñen o deterioro  será proporcional ao entusiasmo e o esforzo investidos: inmenso e imparable. Algúns lembramos como o noso Conselleiro lanzou un bico ao aire ao despedirse dos asistentes aos últimos encontros despois dunhas entusiastas palabras de eloxio polos éxitos logrados polas bibliotecas escolares galegas a nivel estatal. Onde quedou ese entusiamo? Que interpretación debemos facer? O noso país pode permitirse tirar pola borda todo este traballo? E nós?. En que situación quedaremos agora diante das nosas comunidades educativas se despois de tanta insistencia é a propria Consellería a que nos invisibiliza?.

Colectivo  dos   equipos  das  bibliotecas  escolares   integradas  no  PLAMBE (Plan de Mellora das Bibliotecas Escolares Galegas)

  *MANIFESTO DA UNESCO SOBRE AS BIBLIOTECAS ESCOLARES*